HISTORYPOŻ & MUZEOPOŻ

 

Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży

HISTORYPOŻ & MUZEOPOŻ
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży

historia ochrony przeciwpożarowej
historia straży pożarnej
dawny sprzęt techniki pożarniczej

Platforma edukacji w zakresie ochrony ruchomych zabytków techniki pożarniczej i opieki nad tymi zabytkami.

NA SKRÓTY

O PORTALU

W mieleckiej straży służyli powstańcy z roku 1863

16 lutego 2022

Pod koniec XIX i na początku XX w. Polska nadal znajdowała się pod zaborami. Pomimo dużego zróżnicowania kulturowego i przymusu funkcjonowania w organizmach trzech zaborczych państw, w społeczności polskiej na powrót ożywały tradycje Polski oświeconej. Lęk przed wynarodowieniem wyartykułował realne przygotowanie do życia, piękna, prawdy, godności, sprawiedliwości i przynależności narodowej. 

 

Danuta Janakiewicz-Oleksy

Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach 

 

Dużą rolę w przełamywaniu barier edukacyjno – wychowawczych, które miały również na celu złamać   wszelkie różnice etniczno – narodowościowe, społeczne i gospodarcze odegrały powstające w tym czasie polskie stowarzyszenia strażackie. Pionierskie postawy strażaków, a w szczególności ich etyczność,  bezinteresowność i żarliwość wzbudzały zaufanie społeczne. Do procesu organizowania i konsolidowania tej grupy zawodowej mogły włączyć się wszystkie warstwy społeczne. 

 

Na portalu Historypoż na podstronie Zajawka Poż,  mieliście okazję drodzy czytelnicy zapoznać się z Ludwikiem Gajewskim – powstańcem ze Lwowa. W tym artykule, również kontynuuję ten temat. Przeczytajcie proszę tekst z 1934 roku autorstwa Piotra Żelasko, który opisuje rolę niepodległościową strażaków z Mielca. 

 

„W czasach zaborczych, jeszcze przed zorganizowaniem Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Mielcu na gruncie miasta Mielca i powiatu ideę niepodległości Ojczyzny i walki czynnej o jej wyzwolenie – pielęgnowało i krzewiło Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej. Na zewnątrz wobec władz austriackich  występowało jako towarzystwo humanitarne, wewnątrz zaś jako na wskroś towarzystwo patriotyczne. Odbywały się ćwiczenia na sposób wojskowy – odczyty, przedstawienia amatorskie itp. imprezy dostosowane były zawsze do historii narodu polskiego i do idei jego wyzwolenia z niewoli. Za używanie w towarzystwie wyrazów o naleciałościach niemieckich były nakładane na członków nawet kary. W straży służyło kilku powstańców z roku 1863, którzy młodszych kolegów na wspólnych pogadankach uświadamiali o bohaterstwie powstańców  i celu tego powstania. Największe zasługi na polu krzewienia idei niepodległości Ojczyzny i jej wyzwolenia z niewoli, ponieśli w tych czasach ówcześni naczelnicy straży jak śp. Aureliusz Fiutowski, Tomasz Woźniak, dr Józef Jezierski, dr Stanisław Nowaczyński i wielu innych. Śmiało można twierdzić, że Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej w Mielcu również w pewnej cząstce przyczyniło się do wychowania w duchu niepodległościowym”. [1] 

 

Wymieniony w artykule Aureliusz Fiutowski pełnił funkcję naczelnika straży w latach 1881-1885. W Encyklopedii Miasta Mielca, przy jego nazwisku przeczytałam takie słowa: „Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości z okazji świąt państwowych ubierał mundur powstańczy z odznaczeniami i w czasie tradycyjnego pochodu z kościoła św. Mateusza do pomnika Wolności wychodził przed dom i salutował przechodzącym, co tworzyło (według naocznych świadków) podniosłą atmosferę wśród uczestników uroczystości”. [2] 

 

Przypisy i literatura: 

 

[1] Piotr Żelasko – Ochotnicza Straż Pożarna w Mielcu, jako czynnik propagujący ideę niepodległości Ojczyzny i walki czynnej o jej wyzwolenie. Historia ruchu niepodległościowego  na terenie miasta Mielca oraz kronika Związku Strzeleckiego oddziału im. płk Lisa – Kuli w Mielcu, nakł. Z.S im. oddziału im. płk Lisa – Kuli, Mielec 1934. W zasobach Federacji Bibliotek Cyfrowych. 

[2] Encyklopedia Miasta Mielca http://encyklopedia.mielec.pl/litera-f.html

 

Obrazy w galerii:

 

1. Ochotnicza Straż Pożarna w Mielcu przełom XIX i XX w. . Zdjęcie  w zbiorach i upublicznione na portalu społecznościowym  FB przez Muzeum Historii Fotografii „Jadernówka”.

2. Aureliusz Fiutowski - domena publiczna – Internet. 

3. Maksymilian Gierymski: „Wymarsz powstańców ze wsi w 1863 roku”. Domena publiczna.

 

12 grudnia 2024
Ilustracja zamieszczona w multimediach przedstawia akcję gaszenia ognia w XVIII wiecznym Londynie i nie tylko. Scena rodzajowa nawiązuje bowiem do
18 listopada 2024
Przedmiot, którego zdjęcia opublikowałam w multimediach przypomina  prądownicę, ale nią nie jest. Tego byłam pewna od samego początku. Wysunęłam hipotezę,
14 listopada 2024
Szymon Kobyliński (1927-2002), polski grafik, rysownik, karykaturzysta. Postać tego artysty na pewno wielu z nas jeszcze pamięta z wielu wystąpień

PRZEJDŹ DO INNYCH ARTYKUŁÓW

Redakcja Historypoż poszukuje informacji na temat zakładowej straży pożarnej nieistniejącej już Elektrowni I w Jaworznie na Górnym Śląsku.

 


 

Copyright 2022. HISTORYPOŻ&MUZEOPOŻ. Wszelkie prawa zastrzeżone. 

 

Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży