HISTORYPOŻ & MUZEOPOŻ

 

Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży

HISTORYPOŻ & MUZEOPOŻ
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży

historia ochrony przeciwpożarowej
historia straży pożarnej
dawny sprzęt techniki pożarniczej

Platforma edukacji w zakresie ochrony ruchomych zabytków techniki pożarniczej i opieki nad tymi zabytkami.

NA SKRÓTY

O PORTALU

W mieleckiej straży służyli powstańcy z roku 1863

16 lutego 2022

Pod koniec XIX i na początku XX w. Polska nadal znajdowała się pod zaborami. Pomimo dużego zróżnicowania kulturowego i przymusu funkcjonowania w organizmach trzech zaborczych państw, w społeczności polskiej na powrót ożywały tradycje Polski oświeconej. Lęk przed wynarodowieniem wyartykułował realne przygotowanie do życia, piękna, prawdy, godności, sprawiedliwości i przynależności narodowej. 

 

Danuta Janakiewicz-Oleksy

Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach 

 

Dużą rolę w przełamywaniu barier edukacyjno – wychowawczych, które miały również na celu złamać   wszelkie różnice etniczno – narodowościowe, społeczne i gospodarcze odegrały powstające w tym czasie polskie stowarzyszenia strażackie. Pionierskie postawy strażaków, a w szczególności ich etyczność,  bezinteresowność i żarliwość wzbudzały zaufanie społeczne. Do procesu organizowania i konsolidowania tej grupy zawodowej mogły włączyć się wszystkie warstwy społeczne. 

 

Na portalu Historypoż na podstronie Zajawka Poż,  mieliście okazję drodzy czytelnicy zapoznać się z Ludwikiem Gajewskim – powstańcem ze Lwowa. W tym artykule, również kontynuuję ten temat. Przeczytajcie proszę tekst z 1934 roku autorstwa Piotra Żelasko, który opisuje rolę niepodległościową strażaków z Mielca. 

 

„W czasach zaborczych, jeszcze przed zorganizowaniem Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Mielcu na gruncie miasta Mielca i powiatu ideę niepodległości Ojczyzny i walki czynnej o jej wyzwolenie – pielęgnowało i krzewiło Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej. Na zewnątrz wobec władz austriackich  występowało jako towarzystwo humanitarne, wewnątrz zaś jako na wskroś towarzystwo patriotyczne. Odbywały się ćwiczenia na sposób wojskowy – odczyty, przedstawienia amatorskie itp. imprezy dostosowane były zawsze do historii narodu polskiego i do idei jego wyzwolenia z niewoli. Za używanie w towarzystwie wyrazów o naleciałościach niemieckich były nakładane na członków nawet kary. W straży służyło kilku powstańców z roku 1863, którzy młodszych kolegów na wspólnych pogadankach uświadamiali o bohaterstwie powstańców  i celu tego powstania. Największe zasługi na polu krzewienia idei niepodległości Ojczyzny i jej wyzwolenia z niewoli, ponieśli w tych czasach ówcześni naczelnicy straży jak śp. Aureliusz Fiutowski, Tomasz Woźniak, dr Józef Jezierski, dr Stanisław Nowaczyński i wielu innych. Śmiało można twierdzić, że Towarzystwo Ochotniczej Straży Pożarnej w Mielcu również w pewnej cząstce przyczyniło się do wychowania w duchu niepodległościowym”. [1] 

 

Wymieniony w artykule Aureliusz Fiutowski pełnił funkcję naczelnika straży w latach 1881-1885. W Encyklopedii Miasta Mielca, przy jego nazwisku przeczytałam takie słowa: „Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości z okazji świąt państwowych ubierał mundur powstańczy z odznaczeniami i w czasie tradycyjnego pochodu z kościoła św. Mateusza do pomnika Wolności wychodził przed dom i salutował przechodzącym, co tworzyło (według naocznych świadków) podniosłą atmosferę wśród uczestników uroczystości”. [2] 

 

Przypisy i literatura: 

 

[1] Piotr Żelasko – Ochotnicza Straż Pożarna w Mielcu, jako czynnik propagujący ideę niepodległości Ojczyzny i walki czynnej o jej wyzwolenie. Historia ruchu niepodległościowego  na terenie miasta Mielca oraz kronika Związku Strzeleckiego oddziału im. płk Lisa – Kuli w Mielcu, nakł. Z.S im. oddziału im. płk Lisa – Kuli, Mielec 1934. W zasobach Federacji Bibliotek Cyfrowych. 

[2] Encyklopedia Miasta Mielca http://encyklopedia.mielec.pl/litera-f.html

 

Obrazy w galerii:

 

1. Ochotnicza Straż Pożarna w Mielcu przełom XIX i XX w. . Zdjęcie  w zbiorach i upublicznione na portalu społecznościowym  FB przez Muzeum Historii Fotografii „Jadernówka”.

2. Aureliusz Fiutowski - domena publiczna – Internet. 

3. Maksymilian Gierymski: „Wymarsz powstańców ze wsi w 1863 roku”. Domena publiczna.

 

19 września 2024
Tytuł tej zajawki nawiązuje do XIX wiecznych mosiężnych łączników. Niedawno oprowadzałam po muzeum leśników. Przystanęliśmy przy XIX wiecznej sikawce. Zwiedzający
29 sierpnia 2024
Historyczny mundur wojskowy w różnych armiach na całym świecie charakteryzował się przez stulecia odrębnością dotyczącą wzorów i sposobów noszenia. Nawiązywał
06 sierpnia 2024
To oburzające pisać o tym nawet jeżeli historia dotyczy pożaru i sposobu jego ugaszenia w literaturze fikcji. Kto by pomyślał,

PRZEJDŹ DO INNYCH ARTYKUŁÓW

Redakcja Historypoż poszukuje informacji na temat zakładowej straży pożarnej nieistniejącej już Elektrowni I w Jaworznie na Górnym Śląsku.

 


 

Copyright 2022. HISTORYPOŻ&MUZEOPOŻ. Wszelkie prawa zastrzeżone. 

 

Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży