Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, sprzętu gaśniczego i działalności straży
historia ochrony przeciwpożarowej
historia straży pożarnej
dawny sprzęt techniki pożarniczej
Platforma edukacji w zakresie ochrony ruchomych zabytków techniki pożarniczej i opieki nad tymi zabytkami.
NA SKRÓTY
O PORTALU
PRZEJDŹ DO INNYCH ARTYKUŁÓW
Strażackie Auto Mixte
Z napędem hybrydowym poruszający się na frontach Wielkiej Wojny i w dodatku przystosowany do działań gaśniczych? Czy to w ogóle było możliwe? Kto by pomyślał ponad sto lat temu o takim właśnie rozwiązaniu? A jednak!
Danuta Jankiewicz-Oleksy
Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach
Artykuł został opublikowany w Przeglądzie Pożarniczym nr 7/25
Dwa źródła energii
Czterokołowe hybrydy – wyznacznik luksusu i nowoczesności w wykorzystywaniu nowych źródeł energii wydawać by się mogło, stały się powszechne stosunkowo niedawno, tym czasem ich historia sięga znacznie dalej bo aż XIX wieku. Przyjmuje się, że pierwszy pojazd z napędem hybrydowym został zbudowany przez Ferdinanda Porsche w 1899 roku.
Niektóre źródła w tym internetowe podają szereg nazwisk konstruktorów, którzy w tamtym czasie, także pracowali nad stworzeniem automobila hybrydowego, jednakże mało jest o nich informacji dlatego też nie do końca są one wiarygodne. Tym czasem samochód Porscha oficjalnie w 1900 roku zaprezentowany został na Światowej Wystawie w Paryżu. Posiadał zarówno silnik benzynowy jak i elektryczny zamontowany na piastach kół przednich i tylnych. Dokładnie w tym samym okresie belgijski rusznikarz - producent mechaniki i uzbrojenia Henri Pieper także zaprezentował swój prototypowy pojazd spalinowo – elektryczny nad którym pracował od końca lat 90. XIX wieku.
Na początku XX wieku patent automobilowy Piepera wykorzystała firma Auto Mixte z Belgii, która we współpracy z nim produkowała samochody o napędach hybrydowych w latach 1906 - 1912. Wspomniana firma, której nazwa nawiązuje do technologii hybrydowej będąca w Belgii wiodącym prekursorem w tej dziedzinie u progu XX wieku skupiła się na produkcji samochodów głównie opancerzonych, a także strażackich. Założycielem jej był inżynier Théodor Pescatore (1871-1931).
Z chwilą wybuchu I wojny światowej i w następstwie mobilizacji frontowej, zmotoryzowany sprzęt tej marki stał się flagowym wraz z oddziałami ochotników straży pożarnych w ramach tzw. Obrony Cywilnej. Pojazdy trafiły na front zachodni toczącej się Wielkiej Wojny. Broniono stolicę i jej przedmieścia m.in. przed pożarami. Na uwagę zasługuje fakt, że w przededniu I wojny światowej w ramach ochrony przeciwpożarowej zabezpieczało stolicę i jej peryferia 18 autonomicznych oddziałów straży i Obrony Cywilnej z regionów takich jak: Anderlecht, Auderghem, Bruksela, Etterbeek, Forest, Ganshoren, Ixelles, Jette, Koekel-berg, Laeken, Molenbeek, St. Gilles, St. Josse, Schaerbeek, Uccle, Watermael - Boitsfort, Woluwé – Saint – Lam -bert i Woluwé – Saint - Pierre. Korpusy strażackie z ww. gmin posiadały różne wyszkolenia i sprzęt. Najczęściej ich tabor i wyposażenie pochodził od firm krajowych m.in. od Auto Mixte.
Strażackie Mixte
Wozy gaśnicze firmy Auto Mixte mimo, że w 1914 roku została zmuszona zakończyć swoją działalność, stanowiły o zmotoryzowanej sile belgijskiej armii pomocniczej w wojennej propagandzie, kiedy to w sierpniu 1914 roku Królestwo Belgii zostało zaatakowane przez wojska niemieckie.Użytkowe przez straże pożarne na podwoziu marki Auto Mixte posiadały silniki benzynowe o mocy od 24 do 40 KM oraz elektryczne o znacznej większej mocy ładowane przez baterie akumulatorowe. Kosztowały jak na owe czasy od tysiąca do 20 tysięcy funtów.
Akumulatory do wszystkich wozów tej marki dostarczał nikt inny jak tylko jeden z główniejszych udziałowców firmy Auto Mixter sam Henri Owen Tudor (1859-1928) znany z wynalezienia pierwszego akumulatora kwasowo-olejowego. W pojazdach pancernych i strażackich marki Auto Mixte, zaznaczyć należy - oba silniki pracowały naprzemiennie, a baterie akumulatorowe ładowane były dzięki pracy silnika spalinowego. Innymi słowy: obroty silnika spalinowego i moc elektrycznego łączyły się, aby napędzać pojazd. Silnik elektryczny napędzał przednie koła jeśli wymagany był dodatkowy uciąg. Taki napęd sprawdzał się bardzo dobrze, kiedy trzeba było pokonać tereny górzyste. Strażacy i inni użytkownicy tych pojazdów nie musieli i nie tracili czasu by uruchamiać swoje samochody używając korb. Samochody uruchamiane były poprzez naciśnięcie czubkiem palca na dźwignię umieszczoną po prawej stronie kierowcy. Zapłon był niemalże natychmiastowy. Zresztą patrząc na te stare fotografie samochodów pożarniczych marki Auto Mixte, tych korb nie zauważamy. Przyznać należy, że w owych czasach samochody dwusilnikowe zdecydowanie były cięższe od tradycyjnych jednosilnikowych i zapewne droższe – jeżeli chodzi o ich zakup i zapewne utrzymanie. Największą liczbę samochodów pożarniczych marki Auto Mixte posiadała straż pożarna z Antwerpii. Mogły osiągać prędkość ok. 50 km na godzinę. Przypuszczalnie jednak nie osiągały tej prędkości ze względu na rodzaj i powierzchnię dróg. Zabudowy pożarnicze w tych wozach, a także ich wyposażenie były standardowe jak u większości produkowanych w tym czasie na całym świecie i nie stanowiły pod tym względem jakieś rewolucji. Innowacja dotyczyła wykorzystania właśnie konstrukcji hybrydowej – zdaniem wielu zbyt nowoczesnej jak na ówczesne czasy. Po 1912 roku firma zaprzestała produkcji hybryd także z powodu śmierci Henriego Piepera oraz tego, że samochody benzynowe były zdecydowanie tańsze. Przedsiębiorstwo w 1914 roku przejęła firma Gillet Herstal – belgijski producent samochodów i motocykli.
Fotografie zamieszczone w artykule pochodzą z publikacji: Michel Bedeur, Auto-mixte - Pescatore: voiture pétroléo-électrique système Pieper : Herstal, 1905-1913, wyd. Vieux Temps, 2006 r. Artykuł został napisany na podstawie publikacji:[1] Michel Bedeur, Auto-mixte - Pescatore: voiture pétroléo-électrique système Pieper : Herstal, 1905-1913, wyd. Vieux Temps, 2006 r.
Opis zdjęć: Samochód straży pożarnej z Cureghem, wschodniej części Anderlechtu marki Auto Mixte, Belgia 1908 r. Zdjęcie wykonano podczas parady. Za kierownicą siedzi baron Edward Pelan.Samochód straży pożarnej z Saint-Josse-ten-Noode, marki Auto Mixte, Belgia ok. 1910 r. Samochód straży pożarnej z Saint-Josse-ten-Noode,marki Auto Mixte, Belgia 1911 r. Reklama firmy (źródło Wikipedia).
Redakcja Historypoż poszukuje informacji na temat zakładowej straży pożarnej nieistniejącej już Elektrowni I w Jaworznie na Górnym Śląsku.
Copyright 2022. HISTORYPOŻ&MUZEOPOŻ. Wszelkie prawa zastrzeżone.