Suwak pożarniczy

Na straży dobrej jakości 

 

Zadaniem wydziału było wpłynąć na producentów przemysłu pożarniczego w taki sposób, aby ich wyroby odpowiadały potrzebom polskiego strażactwa. Ważne w tym celu było stworzenie odpowiednich norm dostawy i odbioru, a także normalizacji podstawowego sprzętu strażackiego co w konsekwencji pozwoliło na wystawianie pozytywnych świadectw z technologii produkcji, która nie aż tak bardzo odbiegała od standardów produkcyjnych przyjętych za granicą. 

 

Pomimo, iż tajemnicą poliszynela były częste wyjazdy instruktorów pożarnictwa i inżynierów do zagranicznych firm i straży pożarnych, w celu zdobycia doświadczenia zawodowego, to i tak Wydział Techniczny Głównego Związku Straży Pożarnych, testując polskie i zagraniczne narzędzia  oraz sprzęt pożarniczy, stawiał na polską jakość. Aprobata Wydziału Technicznego  była  jedynym,  jak na owe czasy silnym gwarantem produkcyjnej jakości i rzetelności. Świadczyło o tym również  jego logo i częste reklamy w prasie pożarniczej. 

 

Badaniom technicznym, ocenie oraz normalizacji podlegały m. in. sikawki ręczne, samochody, armatura, węże pożarnicze, drabiny, narzędzia służące do burzenia i ratowania, gaśnice, maski tlenowe, osobiste uzbrojenie strażaka, a także motopompy. Za każdym razem badania przydatności sprzętu do użytkowania, odbywały się przy udziale minimum trzech osób. Skład komisji technicznej uprawnionej do wydania zaświadczenia o jakości, ustalał Główny Związek Straży Pożarnych. 

 

Zadania Wydziału Technicznego w sprawie rekomendacji strażackich motopomp  

 

W przypadku badania motopomp krajowych i zagranicznych, próby testowe trwały przeważnie dwa dni. W tym czasie, przeprowadzano stosowne analizy i porównania m. in. ssania na sucho  z użyciem 10 metrowego węża ssawnego. Ssania z rzeczywistej głębokości oraz wykonywano przy tym  różnego rodzaju testy na niezawodność silnika. Wydział Techniczny w 1931 r., przeprowadził pierwsze komisyjne badania motopomp typu Leopolia wyrobu Unia Strażacka ze Lwowa, a także motopompy typu Goliath I, wyrobu firmy Magirus. Komisyjne badania, miały przede wszystkim na celu wykrycia błędów w budowie konstrukcji i działaniu oraz stwierdzeniu rzeczywistej wydajności wody, przy różnych ciśnieniach. Wydział Techniczny za zgodą Głównego Związku określił w związku z powyższym, pierwszą polską normę pożarniczą dla motopomp:  PN / Pż -1-2. Normy stanowiły trzy wielkości tj. wielkość 0, wielkość I oraz wielkość II. Motopompy o wielkości 0 przeznaczone były dla wiejskich straży pożarnych. Motopompy o wielkości I przeznaczone były dla straży małomiasteczkowych i miejskich, a z kolei o wielkości II, dla straży wielkomiejskich i miejskich. Na początku lat 30. XX w.,  WT,  we współpracy z polskimi producentami opracował również  listę narzędzi, które, stanowiły dodatkowe wyposażenie do zakupionych motopomp. Lista obejmowała m. in. 10 metrowy wąż ssawny, smok z zaworem zwrotnym, pływak, linkę o długości 15 metrów z zatrzaśnikiem, dwie mosiężne prądownice, trójnik, pojemnik na olej oraz komplet różnych podstawowych narzędzi typu młotek, śruby, klucze, szczypce itp. 

 

Wydział Techniczny kierowany był przez inż. mech. Eugeniusza Kosewskiego - oficera polskiego pożarnictwa oraz promotora polskiego przemysłu pożarniczego. Podinspektor Kosewski z racji swoich obowiązków, pełnił także funkcję przewodniczącego komisji do spraw badania motopomp krajowych i zagranicznych. Wyniki oceny rzeczoznawców przedkładał w formie pisemnych raportów  Głównemu Związkowi Straży Pożarnych. O wynikach badań informował również na łamach prasy pożarniczej. Jego artykuły głównie dotyczyły popularyzacji rozwoju przemysłu strażackich motopomp krajowej produkcji  i w tym celu również opracował tzw. suwak pożarniczy do motopomp, o którym mało kto dziś pamięta. 

 

Charakterystyka suwaka pożarniczego 

 

Suwak pożarniczy, pomysłu inż. Eugeniusza Kosewskiego, służył obliczaniu funkcji oporów, ciśnień i wydajności  motopomp, w celu ekonomicznej pracy urządzeń mechanicznych. Pomysł wsparty był na wcześniej opracowanych tablicach wydajności i ciśnień. Zalecana ekonomika pracy przy obsłudze motopomp, wiedza techniczna i praktyczne umiejętności  z tego tematu, dały początek programom  i organizacji kursów dla mechaników przeszkolenia i obsługi motopomp I stopnia. 

 

Suwak składał się z dwóch części: zewnętrznej tj. z wskaźnika i wewnętrznej tzw. wkładki. Wskaźnik składał się z dwóch ponumerowanych stron zawierających 4 najczęściej spotykane układy linii wężowych. Przy opracowaniu suwaka pożarniczego założono:

 

• motopompa i prądownica znajdują się na tym samym poziomie,

• wydajność pompy uzyskuje się przy pełnych obrotach silnika (przepustnica całkowicie otwarta),

• ssanie wody, odbywa się z głębokości 1,5 m.

 

Suwaki, podporządkowywane były do określonego typu motopomp i nieznacznie się od siebie różniły. 

 

W galerii zdjęć m.in. logo Wydziału Technicznego  z 1931 r. Litery: WT / GZ w pełnym znaku graficznym, jako stempel lub cecha, oznaczone na sprzętach pożarniczych mówiły o tym, iż produkt został wyprodukowany w kraju, przez polską firmę po czerwcu 1930 r., jak również został pomyślnie przebadany, zaopiniowany, zaakceptowany i zarekomendowany przez Wydział Techniczny Głównego Związku.

 

Literatura: 

 

[1] Przegląd Pożarniczy nr 5 z 1931 r., s. 155-156. 

[2] Przegląd Pożarniczy nr 6 z 1931 r., s. 185. 

[3] Przegląd Pożarniczy nr 7 z 1931 r., s. 219.  

[4] Przegląd Pożarniczy nr 9 z 1931 r., s. 287. 

[5] Przegląd Pożarniczy nr 7 z 1932 r., s. 212. 

[6] Przegląd pożarniczy nr 8 z   1932 r.,  s, 235-237.

[7] Przegląd Pożarniczy nr 3  z 1934 r., s. 87-89.

[8] Przegląd Pożarniczy nr 5 z 1935 r., s. 138. 

[9]  Przegląd Pożarniczy nr 6 z 1935 r., s. 167-168. 

[10] Czasopismo „Walka z pożarem”, nr 28/29, 31/32  z 1930 r. s. 502, 585-586. 

[11] Kalendarz Oficera Strażackiego na 1935 r. 179-196.