HISTORYPOŻ & MUZEOPOŻ

 

Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży

HISTORYPOŻ & MUZEOPOŻ
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży

historia ochrony przeciwpożarowej
historia straży pożarnej
dawny sprzęt techniki pożarniczej

Platforma edukacji w zakresie ochrony ruchomych zabytków techniki pożarniczej i opieki nad tymi zabytkami.

NA SKRÓTY

O PORTALU

Dom straży pożarnej, gdzie odbywa się rozdanie jałmużny w postaci rzeczy i amatorskie przedstawienia w wiosce aleksandrowskiej". (Opis polskiego etnografa Bronisława Piłsudskiego sporządzony w języku rosyjskim). Miasto: Aleksandrowsk Sachaliński, Sachalin. Kraj: Rosja. Domena publiczna: http://pauart.pl/app/artwork?id=BZS_RKPS_2799_k_4_c

Biblioteka Naukowa PAU i PAN w Krakowie. Numer inwentarza: BZS.RKPS.2799.k.4/c.

 

 

AKTUALNOŚCI

14 marca 2022

 

Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach, to instytucja, której misją jest gromadzić i zabezpieczać muzealia z dziedziny ochrony przeciwpożarowej, sprzętu gaśniczo-ratunkowego i historii straży pożarnych. Edukacja  w zakresie dawnej techniki pożarniczej, która jest częścią industrialnego dziedzictwa kulturowego, a także  narodową intencją ochrony tego dorobku  jest bardzo ważna. Należy także  podkreślić, że kształcenie z tej dziedziny nie ogranicza  bynajmniej w żaden sposób innych podejmowanych działań w zakresie upowszechniania i popularyzowania wiedzy dotyczących różnych wydarzeń historycznych i kulturowych w ich szerszym spektrum.

 

Przykładem tego w 2019 roku  było ukończenie budowy repliki bojowego wozu powstańczego znanego z przeszłości Górnego Śląska jako „Korfanty”. Rekonstrukcja obiektu jako tzw. przykład „żywej historii” -  oparta w zasadzie na symbolicznej i artystycznej wizji wzbogaciła wizualnie trzy wystawy czasowe pt.:  „Strażacka Niepodległa”, które tworzone  były od roku 2018 w  ramach trzyletnich obchodów 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, a w szczególności do merytoryki krwawiących granic z 1919 roku tj. odnoszącej się  do  konfliktów zbrojnych , które toczyły się pomiędzy Polakami, a Niemcami w latach  1919-1921.

 

Danuta Janakiewicz-Oleksy

Centralne Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach

 

 

 

Powstańcza replika z miejsca POŻ

HISTORYPOŻ & MUZEOPOŻ

HISTORYPOŻ & MUZEOPOŻ

15 marca 2024
Dzisiaj przestawiam Wam jedną z moich ulubionych strażackich reklam dwudziestolecia międzywojennego. Swoim stylem graficznym nawiązuje do  art déco, ale także
18 lutego 2024
Ochotnicza Straż Pożarna w Górkach powiat Brzozów  została zorganizowana przy tamtejszym Kółku Rolniczym  3 maja 1908 roku.  W rocznicę utworzenia
12 lutego 2024
Poligon w Rudzie Śląskiej w dzielnicy Bielszowice istniał w latach 1967 –  1999. Na jego terenie odbywały się szkolenia strażaków

PRZEJDŹ DO INNYCH ARTYKUŁÓW

W maju 1921 roku  w wyniku  zaciekłych walk o Górny Śląsk, a także na cześć  polskiego narodowego przywódcy Wojciecha Korfantego stojącego na czele III powstania śląskiego,  zbudowano dla obrony i rozpoznania  improwizowany i  opancerzony pojazd  mechaniczny ważący ok. 6,5 tony. Łącznie  w tym samym czasie, zbudowano  6 podobnych do siebie  prototypów. Ich nadmierny ciężar często przekraczający wytrzymałość podwozia powodował liczne awarie, ale to i tak nie zmienia faktu, że stanowiły one część składową powstańczych sił pancernych.

 

Za pomysłodawcę ich budowy uważa się dzisiaj urodzonego w Zabrzu oficera Polskiej Marynarki Wojennej Roberta Oszeka, który  wówczas był w trakcie tworzenia oddziału szturmowo –zmotoryzowanego, do którego weszło 67 marynarzy z niecierpliwością oczekujących na bunt w katowickiej  hucie „Baildon”. Wspomniany zakład metalurgiczny zarządzany przez Niemców,  był jednym z czołowych producentów stali na Górnym Śląsku. W II powstaniu działaczom niepodległościowym z Wełnowca -  Bogucic udało się częściowo przejąć go, a 1921 roku całkowicie odbito go z rąk Niemców. Zarekwirowano wówczas m.in. samochody ciężarowe i płyty stalowe. Walcowana blacha stalowa o grubości od  5 do 10 mm okazała się idealnym materiałem służącym do  opancerzenia i zabezpieczenia pojazdów kołowych.

 

Na miejsce budowy „Korfantego” i pozostałych wozów wybrano zabudowania zrujnowanej po Wielkiej Wojnie  huty „Katarzyna” i „Odlewni Stali Woźniak – Małgorzata i synowie”. Oba kompleksy fabryczne znajdowały się w Sosnowcu – głównym ośrodku  pomocy, gdzie działał tzw. Podkomisariat Naczelnej Rady Ludowej ds. Śląska i pomocy powstańcom. W odlewni Woźniaków byli pracownicy wydziału remontowego  huty „Baildon” wraz z inż. Woźniakiem w ciągu zaledwie trzech dni dokonali zabudowy metalowego pancerza  pojazdu „Korfanty” uzbroiwszy go  w kilka  karabinów maszynowych typu  MG08/15. W tej samej odlewni zbudowano jeszcze wóz o nazwie „Woźniak-Walerus”.

 

Konstrukcje pierwszych samochodów pancernych na początku XX wieku budowane były na podwoziach samochodów ciężarowych tj. wojskowych lub cywilnych. Ponieważ jeszcze na początku XX wieku,  przemysł na Górnym Śląsku był w rękach niemieckich, to całkiem prawdopodobne jest to, że powstańcy zbudowali „Korfantego”  na podwoziu  pierwotnej części konstrukcyjnej samochodu marki Magirus.„Korfanty”  jak i inne samochodowe pancerne tego typu,  miały za zadanie chronić przed pociskami karabinowymi i odłamkami. W czasie użytkowania podlegał Naczelnej Komendzie Wojsk Powstańczych. Załoga kierująca „Korfantym pełniła m.in. nocne patrole  na odcinku walk, które odbywały się  w rejonie Kędzierzyna  w ramach tzw. Grupy Północ,  jak również  w starciach zbrojnych w rejonie Góry św. Anny, pod Kępną i Lichynią.Opozycyjny „Korfanty” postrzegany jest dzisiaj jako dzieło zaangażowania i  manifestacji oraz  obrony tych wszystkich  śląskich powstańców, którzy walczyli z nadzieją o wolność, a także społeczne przywiązanie do gwary i ziemi spornego pogranicza. Lata 1919-1921  stały się bowiem  dla tego obszaru  ustawiczną walką o rząd dusz, o  świadomość narodową i państwową Polaków – Górnoślązaków.  

 

Literatura:

[1] Encyklopedia Powstań Śląskich, wyd. Instytutu Śląskiego w Opolu, Opole 1982.

 

 

 

Redakcja Historypoż poszukuje informacji na temat zakładowej straży pożarnej nieistniejącej już Elektrowni I w Jaworznie na Górnym Śląsku.

 


 

Copyright 2022. HISTORYPOŻ&MUZEOPOŻ. Wszelkie prawa zastrzeżone. 

 

Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży