HISTORYPOŻ & MUZEOPOŻ

 

Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży

HISTORYPOŻ & MUZEOPOŻ
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży

historia ochrony przeciwpożarowej
historia straży pożarnej
dawny sprzęt techniki pożarniczej

Platforma edukacji w zakresie ochrony ruchomych zabytków techniki pożarniczej i opieki nad tymi zabytkami.

NA SKRÓTY

O PORTALU

22 listopada 2025

Napisy czy kalkomania na taborze strażackim?

Zajawkę tę dedykuję wszystkim, którzy interesują się identyfikacją dawnego sprzętu ochrony przeciwpożarowej w celu jego konserwacji i renowacji. Niebawem na blogu pojawią się obszerniejsze artykuły z tego zagadnienia. Treści w nich zawarte stanowić będą podsumowanie konferencji muzealnej poświęconej konserwacji i renowacji zabytków techniki pożarniczej, która miała miejsce 2 kwietnia 2025 r. w Centralnym Muzeum Pożarnictwa w Mysłowicach. 


Kalkomania, czy napisy ? Jak to wyglądało chronologicznie?  Na początku XIX wieku na sikawkach, samochodach i innego rodzaju sprzętach późniejszych strażaków używano tradycyjnego zdobnictwa malarskiego. Napisy wykonywano ręcznie zazwyczaj farbami olejnymi często ze złoceniami. Technika i styl powyższego wykonania w zasadzie  podyktowana była umiejętnościami warsztatów rzemieślniczych, a później producentów sprzętu pożarniczego. 

arrow left
arrow right

PRZEJDŹ DO INNYCH ARTYKUŁÓW

Chociaż należy przyznać, że tradycja cechowa XIX wieku jeżeli chodzi o rodzaj czcionki w tym zakresie, posługiwała się m.in. klasycystycznymi literami antykwowymi (szeryfowymi), ornamentami roślinnymi, stylizowanymi inicjałami, (generalnie liternictwem inspirowanym barokiem i secesją). 

 

Jeszcze raz chcę podkreślić, że każdy warsztat miał swój styl, a  czcionka była elementem sztuki użytkowej.

 

Technika kalkomanii natomiast opracowana została nieco później. Nie jestem w stanie podać dokładnego roku i nie chciałabym, bo takie datowanie zawsze będzie budziło kontrowersje, tym bardziej jeżeli będziemy chcieli rozpatrywać to w kontekście ziem polskich z tamtego okresu. Umownie należy przyjąć koniec XIX wieku, kiedy to straże pożarne zaczęły organizować swoją działalność statutową w Europie i na świecie. Pamiętajcie, że nie zawsze napisy lub kalkomania były stosowane na sprzętach, a dzisiaj zabytkach techniki pożarniczej. Takie usługi kosztowały i raczej były na zamówienie. Nie sugerujcie się też, aż tak bardzo datowaniem techniki ręcznego malowania, a stosowaniem kalkomanii, bo tak naprawdę w praktyce obie techniki przenikały się. 

 

Odróżnienie napisów ręcznych od kalkomanii na zabytkach techniki pożarniczej, zwłaszcza na sikawkach z końca XIX i początku XX  wieku jest możliwe, ale wymaga zwrócenia uwagi na kilka cech. Jakie, to cechy? Pokuszę się o następny artykuł na ten temat. Czytajcie uważnie bloga. 

d.j. [CMP] 

Redakcja Historypoż poszukuje informacji na temat zakładowej straży pożarnej nieistniejącej już Elektrowni I w Jaworznie na Górnym Śląsku.

 


 

Copyright 2022. HISTORYPOŻ&MUZEOPOŻ. Wszelkie prawa zastrzeżone. 

 

Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży
Blog o historii ochrony przeciwpożarowej, s​​​​​​przętu gaśniczego i działalności straży